Özgürlük İnsana Yaradılışta Verilen Bir Yeti midir?

Özgürlük Nedir?

En genel anlamıyla özgürlük insanın kendi eylemlerini belirleme yetisi olarak tanımlanır.

İslam’a Göre Özgürlük Nedir?

İslam'da özgürlük, Allah'ın yarattığı bir varlık olarak insanın sahip olduğu doğal bir hak olarak görülür. Kur'an-ı Kerim'de, insanın özgür irade sahibi bir varlık olduğu ve bu iradesini kullanarak kendi seçimlerini yapabildiği vurgulanmaktadır. Örneğin, Kehf Suresinin 29. Ayetinde şöyle buyrulmaktadır:

De ki: “Hak, Rabbinizdendir. Artık dileyen iman etsin, dileyen inkâr etsin.”

Peki özgürlük bir fikir midir? Yoksa insan yaradılışta verilen bir yeti midir?

Gelin bunu bir misal ile izaha çalışalım.

Çok basit ve insan yapımı bir bilgisayar oyununun defalarca oynanıp, farklı sonuçlarının elde edilebiliyor olma gerçeği ve ihtimali, o oyunun kod ve sınırlarının belirli olduğu bilgi ve gerçeğini gölgelemekte ve o oyunda bir oyuncu olmayı, oynadığı oyundan zevk almayı mümkün kılmaktadır. İşte bunu mümkün kılan, insanın bilincine kodlanan özgürlük fikridir.

 Özgürlük fikri insanın içinde bulunduğu toplumsal ve kültürel koşullardan etkilenebilir. Ancak özgürlük talebi, insan bilincinin bir mahsulü değil bizatihi bir parçasıdır.

Farklı sonuçların elde edilebiliyor olması ve elde edilebilir sonuçların çokluğu, o bilgisayar oyununu kurgulayan mühendisin kodlama yeteneklerine bağlıdır. Ancak kurgulanmış her oyunda muhakkak surette kurallar vardır, olmalıdır, bellidir, yazılıdır.

Bu kuralların varlığının bilgisine rağmen, insanı oyunda tutan, işte o özgürlük fikri ve oynuyor olabilmenin verdiği hazdır. Dolayısıyla özgürlük fikri ile birlikte hazzı da hesaba katmak lazım. İnsanı bu dünyaya halife kılan, kıldıran temel güdüler olarak özgürlük fikri ve haz, yaradılıştan bilince yerleştirilen kodlardır.